“Đối với Hiệp định EVFTA và EVIPA, điều rất đặc biệt là Việt Nam là nước thứ hai trong ASEAN và là nước đang phát triển đầu tiên trong khu vực ký kết FTA với EU – một FTA với tiêu chuẩn cao. Đây là kết quả của chặng đường dài, thể hiện các bước tiến lớn để đưa nước ta từ một nước đi sau, lần đầu tiên vươn lên thuộc nhóm nước đi đầu trong khu vực trong tiến trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết.

Ngày 30/6 tại Hà Nội, Hiệp định thương mại giữa Việt Nam và EU gồm Hiệp định thương mại tự do EVFTA và Hiệp định Bảo hộ đầu tư IPA đã được ký kết sau hơn 9 năm đàm phán.

Trao đổi với PV tại toạ đàm EVFTA – IPA và Những tác động tới thương mại – đầu tư Việt Nam – EU diễn ra sáng 1/7, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết: “Đối với Hiệp định EVFTA và EVIPA, điều rất đặc biệt là Việt Nam là nước thứ hai trong ASEAN và là nước đang phát triển đầu tiên trong khu vực ký kết FTA với EU – một FTA với tiêu chuẩn cao. Đây là kết quả của chặng đường dài, thể hiện các bước tiến lớn để đưa nước ta từ một nước đi sau, lần đầu tiên vươn lên thuộc nhóm nước đi đầu trong khu vực trong tiến trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế”

Theo ông Trần Tuấn Anh, nói đến một FTA, mọi người thường chú ý đến các cơ hội gia tăng thương mại. Và quả thực EVFTA là một hiệp định dự kiến có nhiều đóng góp tích cực cho tăng trưởng xuất khẩu cũng như quá trình đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu cho Việt Nam. Với EVFTA, ngay khi Hiệp định có hiệu lực, 85,6% số mặt hàng, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ được hưởng thuế 0%. Sau 7 năm, 99,2% số mặt hàng sẽ được hưởng thuế 0%, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam (các mặt hàng còn lại theo hạn ngạch thuế quan với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%).

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, với những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, phạm vi không chỉ dừng ở các cam kết mở của thị trường hàng hóa. Hiệp định EVFTA điều chỉnh rất nhiều vấn đề khác như mở cửa thị trường dịch vụ, đầu tư và mua sắm của các cơ quan Chính phủ; thương mại điện tử; quyền sở hữu trí tuệ; doanh nghiệp nhà nước và phát triển bền vững. Các quy định dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế trong nhiều lĩnh vực về kinh doanh, thương mại, đầu tư, đấu thầu, sở hữu trí tuệ…

“Đây chính là cơ sở để ta tiến hành cải cách, cải thiện môi trường đầu tư, chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại, hiệu quả, đối đầu thành công với các thách thức trong giai đoạn nền sản xuất thế giới đang đứng trước các thay đổi như vũ bão của cách mạng công nghiệp 4.0. Khi đó, các cơ sở hạ tầng và môi trường kinh doanh của Viêt Nam cũng sẽ giúp cho các hoạt động đầu tư – kinh doanh của các doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có các doanh nghiệp và nhà đầu tư của EU, được thuận lợi và và hiệu quả hơn”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết.

Trong khi đó, theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, Việt Nam phải vượt qua 4 thách thức khi tham gia Hiệp định thương mại EVFTA.

Đầu tiên, vấn đề nguồn gốc xuất xứ. Hiện nay, nhiều mặt hàng xuất khẩu của chúng ta nhập khẩu nguyên liệu từ ASEAN, Trung Quốc… cũng không phải là châu Âu hay Việt Nam.

Thứ hai, rào cản kỹ thuật, vệ sinh dịch tễ. Tiêu chuẩn châu Âu là cao nhất, khó nhất. Do vậy, cần có sự nỗ lực của doanh nghiệp, chính sách từ phía nhà nước và cần cả sự hợp tác từ EU để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu khắt khe.

Thứ ba, chi phí tuân thủ. Hiệp định thương mại EVFTA đòi hỏi yêu cầu rất cao về tiêu chuẩn, môi trường. Đây cũng là một khó khăn cần được nhắc tới.

Thứ tư, vấn đề “hiểu cam kết”. Doanh nghiệp không còn cách nào khác phải hiểu rõ, nắm bắt cụ thể từng cam kết, từ đó đi vào vận dụng.

“Ký kết hiệp định này cũng như FTA khác, đó là thông thị trường, tiếp đến phải thoáng về thể chế. Thị trường thông rồi, mở ra rồi mà thể chế trói buộc như bó tay bó chân thì doanh nghiệp chết chắc. Tham gia EVFTA, không phải thả doanh nghiệp xuống hồ, xuống sông mà xuống đại dương”, ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh nói.

Nguyên Phương

Theo Dân Việt