Hợp tác là một trong những hướng đi đúng đắn giúp startup thâm nhập thị trường khi còn hạn chế năng lực, không thể đối đầu trực tiếp với các ông lớn.
Tại hội thảo “Hệ sinh thái mở từ các ứng dụng triệu đô” diễn ra sáng 31/10 tại TP HCM, các chuyên gia đã đánh giá startup cần tận dụng nhiều nguồn lực mới có thể lớn mạnh. Chương trình có sự góp mặt của các chuyên gia tài chính, đầu tư đến từ các doanh nghiệp lớn như ông Nguyễn Quốc Huy – Giám đốc Phát triển Kinh doanh & Đối tác của Grab Việt Nam, ông Trần Vinh Dự – thành viên ban điều hành cấp cao của Ernst & Young (EY), bà Mai Lan Vân – Giám đốc Marketing VinID, bà Nguyễn Quỳnh Anh – quản lý và đầu tư thiên thần thuộc chương trình Hỗ trợ khởi nuuughiệp Thụy Sỹ Swiss EP.
Tiêu chí hợp tác “win-win”
Theo đại diện NBN Media, trong một cuộc chơi, khi đối diện với một doanh nghiệp lớn mạnh hơn, thay vì đối đầu, phương án hợp tác để cùng phát triển là sự lựa chọn khôn ngoan.
Đứng trước một lời gợi ý hợp tác, các nhà đầu tư được chia thành hai nhóm gồm đầu tư tài chính và đầu tư chiến lược. Startup hiểu rõ nhất giá trị và năng lực của mình sẽ lựa chọn đúng nguồn lực hỗ trợ phù hợp. Khi cần đầu tư tài chính, các chuyên gia góp ý startup nên kêu gọi đầu tư theo quý hoặc theo thời gian ngắn để huy động được vốn và hoàn thành kế hoạch đề ra. Vì sau nhiều vòng huy động vốn, có thể quyền điều hành của doanh nghiệp nhỏ sẽ yếu dần, startup nên chú ý đến cấu trúc của tiến trình đầu tư. Ông Trần Vinh Dự – đại diện Ernst & Young (EY) đưa ra một ví dụ cụ thể rằng startup có thể thỏa thuận mua lại cổ phần của nhà đầu tư sau 3 hoặc 5 năm phát triển công ty.
Là thương hiệu đã xây dựng thành công mô hình siêu ứng dụng trên nền tảng hệ sinh thái mở tại Việt Nam và Đông Nam Á, Grab sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ startup và doanh nghiệp hợp tác trong lĩnh vực siêu ứng dụng. Ông Nguyễn Quốc Huy – Giám đốc Phát triển Kinh doanh và Đối tác của Grab Việt Nam đánh giá startup hợp tác cùng các ông lớn sẽ có cơ hội nhận vốn đầu tư, đồng thời tận dụng khách hàng sẵn có của các doanh nghiệp lớn để mở rộng thị trường.
Ngoài ra, startup còn hưởng lợi từ bộ máy nhân sự chuyên nghiệp thuộc các lĩnh vực kỹ thuật, tiếp thị, sản phẩm… của các công ty lớn, ông Huy nhấn mạnh.
Giám đốc Chương trình Swiss EP với kinh nghiệm đầu tư và tạo cơ hội cho hàng loạt startup trong khu vực kết nối với các công ty hàng đầu cho rằng mối quan hệ này thực chất là hai chiều. Không chỉ các startup nỗ lực, mà các doanh nghiệp muốn phát triển hệ sinh thái cũng sẽ tìm kiếm cơ hội hợp tác với những nhân tố mới. Các nhà đầu tư cần startup luôn khao khát, luôn dịch chuyển. Để tạo ra mối liên kết chặt chẽ, chuyên gia cho biết cần nhất là cam kết giữa hai bên.
Đối với các startup có ý tưởng phù hợp với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, sẽ dễ dàng đạt được một thương vụ hợp tác. Cụ thể, trong năm 2019, Grab cam kết đầu tư 500 triệu vào Việt Nam trong 5 lĩnh vực chủ chốt như fintech, tài chính, giáo dục, y tế và nông nghiệp.
Còn bà Lan Vân – đại diện VinID cho biết sẵn sàng bắt tay các đối tác lĩnh vực bán lẻ, F&B, đời sống, vận chuyển và giáo dục… Đối tác không chỉ có vị trí trong hệ sinh thái, mà sẽ được hưởng lợi từ lượng khách hàng lớn của Vingroup.
Ví điện tử là một trong những vấn đề cốt lõi mà VinID đang tập trung, những startup có sản phẩm phù hợp sẽ có cơ hội trở thành đối tác của chúng tôi trong tương lai, bà Vân nói.
Định giá – bước đi đầu tiên cho startup
Để đạt được một thương vụ hợp tác với các nhà đầu tư lớn và không bị ảnh hưởng quyền lợi, các chuyên gia khuyên startup nên định giá cho công ty của mình. Đây là tấm thẻ thông hành đầu tiên cho startup trong hành trình tìm kiếm cơ hội tham gia vào hệ sinh thái mở của các ông lớn.Tuy nhiên, định giá như thế nào cần cân nhắc kỹ.
Đại diện Grab Việt Nam phân tích, trong một cuộc đấu trí để hợp tác, các nhà đầu tư chiến lược biết chính xác cái mà họ đang cần, trong khi startup chỉ mới có ý tưởng, do đó các con số định giá trong cuộc thỏa thuận thường thấp hơn so với thực tế. Còn đại diện Ernst & Young (EY) cho rằng startup phải có kế hoạch định danh dòng tiền của mình trong 3-5 năm tới, trả lời được câu hỏi khi nào có lãi mới định giá được chính xác cho doanh nghiệp sở hữu.
Các chuyên gia cho biết có đến 12 phương pháp để định giá một startup. Trong đó, phương pháp so sánh các doanh nghiệp tương ứng trong thị trường, sau đó giảm số % xuống là cách được nhiều đơn vị khởi nghiệp áp dụng. Bên cạnh đó, dựa trên số lượng người dùng (user), thông tin dữ liệu thu được của người dùng cũng là một cách định giá cho một startup khi kêu gọi đầu tư với các ông lớn như VinID.
Theo VnExpress
