Thị trường thịt chay tại Trung Quốc ước tính giá trị 11,9 tỷ USD vào năm 2023.Nhiều công ty của Mỹ cũng như của Trung Quốc đang nỗ lực giành thị phần tại nền kinh tế số hai thế giới.

Ngành công nghiệp thịt thay thế, tức thịt chay, tại Trung Quốc đã nhận được nhiều sự quan tâm những tháng gần đây, khi các công ty khởi nghiệp, các doanh nghiệp thực phẩm truyền thống và các nhà đầu tư tin rằng người tiêu dùng Trung Quốc nhanh nhạy với xu hướng sẽ sử dụng protein từ thực vật như ở Mỹ.

Dịch tả lợn nghiêm trọng và thiệt hại từ thương chiến Mỹ-Trung kết hợp đẩy giá thịt lên cao cũng là một yếu tố hỗ trợ.

Các doanh nghiệp mới xuất hiện gồm những cái tên như Zhenmeat và Starfield, trong khi các đối thủ lâu năm như Whole Perfect Food đang tung ra các sản phẩm mới.

Nhà sản xuất thịt lợn Jinzi Ham đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng vọt 50% một tuần sau khi công bố vào tháng 10 rằng họ sẽ bắt đầu bán thịt có nguồn gốc protein thực vật được phát triển cùng với Danisco Investment (Trung Quốc), một đơn vị của công ty DuPont, Mỹ.

Công ty địa phương MYS Group cũng tuyên bố đang tiến hành nghiên cứu các sản phẩm tương tự.

Nhưng không như Impossible Food hay Beyond Meat, hầu hết các công ty Trung Quốc không làm burger mà tập trung vào các món ăn truyền thống như bánh bao, bánh trung thu hoặc thịt viên, và chọn thịt lợn thay vì thịt bò để hợp với khẩu vị địa phương.

“Các công ty Mỹ và châu Âu có kinh nghiệm phong phú trong chiên và nướng bánh, chúng tôi thì có văn hóa ẩm thực và công thức nấu ăn khác”, Zhou Qiyu, giám đốc tiếp thị của Whole Perfect Food, cho biết.

Khẩu vị địa phương

Zhenmeat, công ty mới thành lập 1 năm với cái tên dịch ra là “kho báu thịt”, đã được truyền thông nhà nước Trung Quốc coi là đối thủ của Beyond Meat sau khi hãng này sử dụng thịt từ protein đậu để làm bánh trung thu, một món ăn phổ biến dịp Tết Trung thu.

Người đồng sáng lập Zhenmeat, Vince Lu cho biết công ty đã hợp tác với nhà sản xuất mì Yantai Shuangta và đang dự định phát triển thịt viên và bánh bao.

“Chúng tôi đang phân tích hương vị thịt lợn và coi đó là điều tạo nên sự khác biệt với đối thủ cạnh tranh từ Mỹ”, ông nói.

Whole Perfect Food, chủ yếu phục vụ những người theo đạo Phật ăn chay Trung Quốc suốt 20 năm qua, gần đây đã tung ra một loạt xúc xích làm từ đậu nành và protein từ đậu. Xúc xích có đến 40 loại, bao gồm vị thịt bò cay Tứ Xuyên và thịt bò ướp đậu nành.

Zhou cho biết công ty sẵn sàng làm việc với các đối tác nước ngoài. Mối quan hệ đối tác thử nghiệm với Walmart từ đầu năm đã kết thúc, nhưng công ty đã hình thành quan hệ đối tác với chuỗi Hema của Alibaba và nhà bán lẻ Yonghui Superstores được Tencent hậu thuẫn.

Thị trường thịt chay tại Trung Quốc, bao gồm các sản phẩm từ thực vật để thay thế thịt, đã tăng 33,5% kể từ năm 2014, trị giá 9,7 tỷ đô la vào năm ngoái, theo Euromonitor. Ngành công nghiệp này cũng được dự đoán có giá trị 11,9 tỷ USD năm 2023.

Impossible Food đã xác định Trung Quốc đại lục là thị trường nước ngoài số 1 để mở rộng trong tương lai và cho biết sản phẩm Impossible Burger của họ có thể dễ dàng hòa nhập với văn hóa ẩm thực Trung Quốc.

Tháng 11, hãng đã giới thiệu loại thịt có nguồn gốc thực vật trong các món ăn như “Impossible Lion’s Head Dumpling in Broth” tại một hội chợ nhập khẩu nổi tiếng ở Thượng Hải. Công ty cho biết đang phát triển các nguyên mẫu của nhiều sản phẩm khác nhau bao gồm thịt lợn nhưng không có dự định thương mại hóa chúng ngay bây giờ.

“Chúng tôi nhận được rất nhiều sự quan tâm trong nước. Họ chỉ chờ đến lúc chúng tôi được phép bán hàng ở Trung Quốc”, giám đốc điều hành Pat O. Brown nói, khi được hỏi liệu Impossible Food đã gặp gỡ các nhà bán lẻ và nhà hàng chưa.

Seth Goldman, chủ tịch điều hành của Beyond Meat, nói rằng họ có kế hoạch điều chỉnh sản phẩm thịt từ đậu cho phù hợp với thị trường Trung Quốc để làm bánh bao và các sản phẩm khác. Công ty đang đặt mục tiêu bắt đầu sản xuất ở châu Á vào cuối năm sau trước khi cuối cùng mở rộng sang Trung Quốc.

“Khẩu vị không có mấy khác biệt. Quy trình hiện tại của chúng tôi sẽ không gây trở ngại cho việc tạo ra một sản phẩm có sức hấp dẫn ở thị trường Trung Quốc”, ông nói.

Hương vị là tất cả

Trung Quốc không xa lạ gì với thực phẩm sử dụng nguyên liệu chay để tạo ra hương vị tương tự thịt qua nhiều năm tiêu thụ đậu và các sản phẩm “thịt giả” khác làm từ đậu nành.

Matilda Ho, giám đốc điều hành Bits x Bites, một quỹ đầu tư mạo hiểm về công nghệ thực phẩm có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết trước hết các công ty cần phải tạo ra sản phẩm ngon để khiến người tiêu dùng chuyển sang từ thịt thật.

“Nếu chỉ đơn giản sử dụng protein đậu hoặc đậu nành, sau đó thêm nhiều chất phụ gia để tạo độ kết dính rồi bán ra thị trường thì không có gì đổi mới, hương vị rất tệ và từ góc độ người tiêu dùng, chúng tôi không tin rằng nhu cầu sẽ đủ mạnh để đáp ứng nguồn cung du thừa đó”.

Kết cấu cũng rất quan trọng, Zhang Xinliang, người sáng lập công ty sản xuất thịt thực vật 6 năm tuổi Ningbo Sulian Food, chỉ ra sự khác biệt giữa ẩm thực Trung Quốc và phương Tây.

“Kết cấu của thịt viên kiểu Dương Châu khá xốp, trong khi thịt viên thả lẩu thì giòn”, ông nói. “Thịt có nguồn gốc thực vật của các hãng nước ngoài có thể không thành công ở Trung Quốc vì chúng không hợp khẩu vị người Trung Quốc”.

Yếu tố dịch bệnh

Quy mô lớn của thị trường hứa hẹn nhiều cơ hội khả thi, và hiện giờ có vẻ là thời điểm tốt.

Trung Quốc đang chật vật với giá thịt lợn tăng, loại thịt chủ yếu của nước này, sau khi tiêu hủy khoảng một nửa đàn do dịch tả lợn châu Phi. Cuộc chiến thương mại với Mỹ cũng đã làm tăng giá thịt bò và các sản phẩm thịt khác.

“Chúng tôi tin rằng đây là một động lực rất lớn để phát triển xu hướng protein từ thực vật ở Trung Quốc, nhưng sẽ khá chậm”, Ho của Bits x Bites nói.

Các nhà sản xuất có thể dựa vào nhu cầu từ người tiêu dùng trẻ tuổi ở Trung Quốc, phần lớn là những người theo đuổi xu hướng thực phẩm và thích thử các món ăn mới.

Trong số đó có Liu Dongyang, 23 tuổi, một người ăn chay đã đi 160 km từ nhà cô ở Quảng Châu để thử món thịt chay của Impossible Foods tại Hong Kong.

Cô cho biết mối quan tâm về trào lưu thịt từ thực vật đã khơi dậy hứng thú với chế độ ăn thuần chay từ những người bạn ăn thịt của cô.

“Bạn bè tôi thường nghĩ rau và thịt là những loại thực phẩm hoàn toàn khác nhau. Nhưng bây giờ khi chúng tôi đến các nhà hàng phục vụ thực phẩm từ thực vật, họ rất vui mừng và thích thú”.

Minh Ngọc

Theo NDH