Chân đi dép cao su. 10 đầu ngón tay nhám đen vì hái lá thuốc. Đỗ Hoàng mang dáng vẻ của một nông dân nhiều hơn là một doanh nhân. Anh là CEO Vietherb, kinh doanh các sản phẩm từ các bài thuốc nam của người Việt như bồ kết gội đầu, nước lá trầu súc miệng, bồ hòn dùng rửa bát, bột đậu xanh rửa mặt.
Anh kể: Việt Nam đang sở hữu những sản phẩm tốt nhất trên thế giới, ngay cả những người bạn Hàn Quốc khi sang Việt Nam, nhìn quả bồ kết cũng ngạc nhiên với dược tính của loại quả này.
“Bồ kết là một sản phẩm trước thường được dùng để gội đầu. Thế hệ trước đây khoảng độ từ 30 – 40 tuổi đổ về trước đều còn nhớ quả bồ kết này, có thể có người không còn được sử dụng nó nữa“, anh Đỗ Hoàng – Giám đốc CTCP Thuốc Nam Việt (Vietherb) – trầm ngâm.
Quả bồ kết này, Hoàng kể, những người bạn ở Hàn Quốc – nơi làm ra những sản phẩm mỹ phẩm có tiếng trên thế giới, khi đến gặp Vietherb đang chế biến sản phẩm từ quả này đã ngỡ ngàng cảm thán: “Sao các bạn lại có những thứ tốt thế này?“
Ông bà ta từng có những sản phẩm tốt như vậy, mà chúng ta lại đang dần lãng quên.
Đấy cũng là lý do mà Hoàng bỏ việc, tay trắng cùng bạn dựng lên Vietherb 8 năm về trước. Anh muốn mọi người Việt Nam nhớ về giá trị truyền thống, cũng như mong những thế hệ sau này không quên rằng chúng ta từng có những thứ sản phẩm, dược phẩm tốt nhất thế giới.
Chàng trai bỏ phố về rừng, tạo ra những sản phẩm phụng dưỡng tự nhiên
Không chỉ mang theo bồ kết, Đỗ Hoàng còn mang lên chương trình “Bây giờ, ở đây” mấy quả bồ hòn, lá trầu, vài chai thủy tinh và 2 lọ gốm. Tất cả thức này đặt trên lớp lá chuối xanh mướt.
Cầm quả bồ hòn trên đầu những ngón tay đã nhám đen vì hái thuốc, Hoàng hào hứng kể loại quả này có thể dùng để giặt, tắm, hay rửa bát đũa.
“Khi dùng loại sản phẩm này, bạn không cần phải lo lắng việc tồn dư hóa chất ở trên bát đĩa nữa“, Hoàng chia sẻ.
Lọ gốm anh mang theo gọi là Nét Mộc, dùng để rửa mặt, với nguyên liệu chính là đậu xanh nghiền mịn, trộn với mật ong, thêm trà rừng hoa vàng, tinh dầu bưởi. Nếu như đậu xanh nghiền mịn có tác dụng làm sạch, mật ong giúp làm sáng da, tinh dầu vỏ bưởi giúp đào thải độc tố thì trà rừng hoa vàng giúp da săn chắc.
Chai thủy tinh trên bàn được gọi tên là nước súc miệng chà răng Vườn Trầu, với nguyên liệu chính là những lá trầu không, giúp bảo vệ răng miệng, sát khuẩn và lành vết thương, dùng thay kem đánh răng và nước súc miệng.
Sinh ra và lớn lên ở vùng núi Lạng Sơn, Hoàng trước nay luôn ở gắn bó với rừng.
“Nhưng đến giờ cái rừng không còn như cái rừng như hồi nhỏ bọn mình từng sống. Nhiều bài thuốc ngày xưa tụi mình vẫn được sử dụng, nhưng đến bây giờ đã mất đi hoàn toàn. Ví như cây trầu không là một thứ mà xưa khi bị đau răng, bị những vết thương hở, vết bỏng, bố mẹ vẫn lấy lá này nấu nước lên, lấy nước để rửa, rất nhanh khô, liền miệng và sát khuẩn cho vết thương rất tốt“.
“Đấy là những bài thuốc mình đã được sử dụng ngày nhỏ, nhưng đến giờ không còn“, Hoàng tâm sự.
Trăn trở trước nỗi lo thất truyền các bài thuốc, cây thuốc ngày càng lớn, năm 2011, Hoàng cùng Nguyễn Công Huân và một người bạn nữa quyết định lập Vietherb với mục tiêu nghiên cứu, bảo tồn, ứng dụng và phát triển bền vững cây thuốc, bài thuốc nam quý báu của dân tộc với hai bàn tay trắng. Ngày ấy, Hoàng xin nghỉ hẳn để tập trung cho công ty mới thành lập, còn Huân vẫn “chân trong – chân ngoài” để có chi phí giúp Vietherb tồn tại, đến khi Vietherb ổn định thì anh mới xin nghỉ hẳn ở công ty.
Sản phẩm thiên nhiên vs sản phẩm công nghiệp
Hoàng chia sẻ, mục tiêu thành lập Vietherb là nỗ lực để mọi người ghi nhớ về giá trị truyền thống – những bài thuốc quý giá của cha ông, để mọi người cũng như thế hệ sau không quên rằng chúng ta từng có những thứ sản phẩm, dược phẩm tốt nhất thế giới.
Những sản phẩm từ thiên nhiên ấy ở các nước phát triển có giá khá cao, còn giá ở Việt Nam đang tương đối “dễ chịu”. Ví như quả bồ hòn, trên Amazon đang có mức giá phổ biến là 6 USD/100g, tức 60 USD/kg, trong khi Vietherb bán mức giá 280.000 đồng/kg (tương đương hơn 12 USD/kg).
“Thay vì mua những sản phẩm công nghiệp, mọi người có thể dùng những sản phẩm tự nhiên, thậm chí tự chế. Ví như nước súc miệng chà răng Vườn Trầu, nhiều gia đình vẫn còn có cây trầu không ở góc vườn nào đó, mà bẵng đi mất mấy chục năm nay chả ai động đến. Mình mong mọi người sẽ trân trọng nó hơn. Và khi sử những thứ này mọi người sẽ có được hồi tưởng, ý nghĩ như nước vườn trầu giống hơi thở của các bà, các mẹ hồi xưa”, Hoàng chia sẻ.
“Bọn mình nhắm tới sứ mệnh đó nhiều hơn là nhắm tới việc để bán 1 chai nước súc miệng. Việc này đồng thời là mình cung cấp cho mọi người phương thức để mọi người có thể nấu được nó, dùng được nó. Đó mới là mục tiêu quan trọng của bọn mình“.
Vietherb có 5 giá trị cốt lõi. Về sản phẩm, Vietherb chỉ phát triển sản phẩm từ cây thuốc bản địa và nguồn nguyên liệu thuần Việt, tuyệt đối không sử dụng bất kỳ hóa chất tổng hợp nào trong chế biến hay bảo quản sản phẩm, hạn chế sử dụng bao bì công nghiệp mà việc sản xuất gây hao tốn tài nguyên – bao bì khó phân hủy và không thể tái sử dụng.
Công ty cũng cam kết gieo trồng cây thuốc theo đúng điều kiện sinh trưởng trong tự nhiên của cây thuốc đó, không trồng thuần loài, không sử dụng hóa chất hay công nghệ nuôi cấy mô trong nhân giống, không sử dụng phân bón hóa học và hóa chất trong chăm sóc.
Đồng thời, tôn trọng và bảo vệ quyền sở trí tuệ bài thuốc gia truyền của các thầy thuốc, phát triển các bài thuốc này trên cơ sở luôn giữ mối quan hệ gắn kết giữa thầy thuốc và sản phẩm. Vietherb hướng tới lối sống bình dị, yêu thiên nhiên cây cỏ, sống không gây hại cho môi trường đất, nước, không khí, có niềm tin vào khả năng vô hạn của tự nhiên, tôn vinh tri thức thuốc nam truyền thống (bài thuốc cổ truyền, cây thuốc bản địa, thầy thuốc nam truyền thống).
Vietherb cũng cam kết tối thiểu 51% lợi nhuận sẽ được quay vòng sử dụng cho các hoạt động bảo tồn và phát triển cây thuốc, bài thuốc, thầy thuốc.
Hiện Vietherb có 32 sản phẩm, được phân loại theo sản phẩm chăm sóc tóc, da mặt, tinh dầu trị liệu, các bài thuốc cổ truyền, trà thuốc, giỏ quà tặng…
Bảo Bảo
Theo Trí Thức Trẻ